WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE

 

Cele kształcenia – wymagania ogólne

 

1. Pogłębianie wiedzy związanej z funkcjami rodziny, miłością, przyjaźnią, pełnieniem ról małżeńskich i rodzicielskich, seksualnością człowieka i prokreacją. Umiejętność podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących wyboru drogi życiowej, małżeństwa i rodziny.

 

2. Rozwijanie umiejętności rozwiązywania problemów związanych z okresem dojrzewania, dorastania i wyborem drogi życiowej. Umiejętność świadomego kreowania własnej osobowości.

 

3. Uzyskanie przez uczniów lepszego rozumienia siebie i najbliższego otoczenia. Umiejętność poszukiwania i udzielania odpowiedzi na pytania: Kim jest człowiek? Jakie są jego cele i zadania życiowe? Jaki jest sens życia? 

 

4. Przyjęcie pozytywnej postawy wobec życia ludzkiego, osób niepełnosprawnych i chorych. Przygotowanie, na podstawie wiedzy i wykształconych umiejętności, do poszanowania godności życia ludzkiego i dojrzałego funkcjonowania w rodzinie.

 

5. Znajomość podstawowych zasad postępowania w sferze ludzkiej płciowości i płodności. Kształtowanie postaw prozdrowotnych, prospołecznych i prorodzinnych.

 

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

 

1. Rodzina. Role społeczne. Uczeń:
   1. rozumie, na czym polega wierność, zaufanie i dialog w relacjach międzyludzkich;
   2. rozumie, czym jest małżeństwo i jego fazy; zna trudności i konflikty oraz sposoby ich rozwiązywania; zna wartość małżeństwa;
   3. określa, czym jest macierzyństwo i ojcostwo, i wie, jak należy przygotować się do pełnienia ról rodzicielskich;
   4. rozumie, na czym polega odpowiedzialne macierzyństwo;
   5. ma świadomość roli autentyczności rodziców w życiu dzieci;
   6. wskazuje różnice i podobieństwa między przyjaźnią, zakochaniem, miłością; rozumie znaczenie miłości w życiu człowieka; 
   7. rozumie, że lepsze zrozumienie siebie powoduje lepsze zrozumienie innych;
   8. wskazuje funkcje rodziny ze szczególnym uwzględnieniem wychowania dzieci w rodzinie;
   9. rozumie znaczenie prawidłowych postaw rodzicielskich dla rozwoju dziecka; 
   10. określa, czym jest samotne rodzicielstwo; 
   11. omawia przebieg i higienę ciąży, rozwój prenatalny dziecka;  12) wie, czym jest szkoła rodzenia i rozumie, jakie pełni funkcje;
   13. zna i rozumie podłoża konfliktów w rodzinie i określa ich przyczyny; wskazuje sposoby rozwiązywania konfliktów;
   14. określa, na czym polega przemoc w rodzinie, w tym wykorzystywanie seksualne; rozumie, na czym polega profilaktyka i zna możliwości uzyskiwania pomocy w tym zakresie;
   15. rozumie, na czym polegają zagrożenia życia społecznego: alkoholizm, narkomania, agresja, sekty, pornografia; 
   16. rozumie, czym jest niepełnosprawność, starość, choroby, umieranie i śmierć, w tym w aspekcie życia rodzinnego.

 

2. Komunikacja interpersonalna. Uczeń:
   1. dokonuje autoprezentacji;
   2. posługuje się różnymi formami komunikowania się; 
   3. odczytuje i interpretuje komunikaty;
   4. rozumie znaczenie mowy ciała w kontaktach interpersonalnych;
   5. potrafi określić podstawowe źródło ludzkich kompleksów i podjąć próbę określenia źródła własnych kompleksów;
   6. rozumie zasady przeciwstawiania się wszelkim manipulacjom – niebezpieczeństwom ze strony otoczenia.

 

3. Tożsamość i wielowymiarowość człowieka. Poczucie sensu życia. Uczeń:
   1. ma świadomość własnej tożsamości; 
   2. rozumie potrzebę poznania siebie i kształtowania obrazu własnej osoby; rozumie potrzebę poznania swojego partnera;
   3. wyraża szacunek dla siebie i innych;
   4. potrafi lepiej zrozumieć siebie i drugiego człowieka;
   5. akceptuje siebie, swoje słabe i mocne strony;
   6. rozumie trudności w osiąganiu tożsamości płciowej, wie, gdzie szukać pomocy;
   7. jest tolerancyjny   wobec             odmienności   kulturowych, etnicznych, religijnych, seksualnych;
   8. potrafi być krytyczny wobec treści szkodliwych dla młodzieży; 9) jest odpowiedzialny za własny rozwój emocjonalny.
4. Rozwój psychoseksualny człowieka w kolejnych fazach życia. Uczeń:
   1. rozumie, czym jest dojrzewanie: zna, rozumie i akceptuje kryteria dojrzałości biologicznej, psychicznej i społecznej;
   2. zna problemy okresu dojrzewania i sposoby radzenia sobie z nimi;
   3. określa wartości i pojęcia związane z płciowością człowieka: męskość, kobiecość, miłość, rodzina, rodzicielstwo;
   4. rozumie znaczenie odpowiedzialności w przeżywaniu własnej płciowości i budowaniu emocjonalnych więzi;
   5. porównuje role kobiet i mężczyzn w kontekście stereotypów;
   6. wyjaśnia, czym jest inicjacja seksualna, jej uwarunkowania i następstwa; wskazuje argumenty biomedyczne, psychologiczne i moralne za opóźnianiem wieku inicjacji seksualnej;
   7. określa istotę seksualności człowieka i jej aspekty;
   8. rozumie, na czym polega komplementarność płci – wzajemne dopełnianie się płci w sferach fizycznej, psychicznej, emocjonalnej i społecznej;
   9. rozumie, akceptuje i wyraża szacunek dla osób płci odmiennej;
   10. zna metody rozpoznawania płodności, metody i środki antykoncepcji oraz sposoby ich działania i zasady doboru;
   11. charakteryzuje choroby przenoszone drogą płciową, w tym AIDS, i wie, jak im zapobiegać, zna i rozumie zasady profilaktyki, aspekt społeczny i etyczny; chory na AIDS w rodzinie.

 

5. Prawodawstwo dotyczące rodziny. Uczeń:
   1. zna organizację poradnictwa młodzieżowego i rodzinnego w Polsce i rozumie, czemu ono służy;
   2. zna aspekty prawne zawarcia małżeństwa, separacji, rozwodu; 
   3. rozumie prawa i obowiązki małżonków i rodziców, omawia prawa dziecka;
   4. zna i rozumie obowiązki państwa wobec rodziny;
   5. wyjaśnia, na czym polega przemoc i przestępstwa seksualne; wskazuje możliwości ich zapobiegania oraz sposoby obrony;
   6. wie, gdzie szukać informacji o ośrodkach pomocy psychologicznej, medycznej i prawnej; rozumie ich znaczenie; 
   7. rozumie, że aborcja może stanowić zagrożenie dla zdrowia psychicznego i fizycznego – aspekt prawny, medyczny i etyczny;
   8. zna sposoby szukania pomocy w sytuacjach trudnych.

 

Warunki i sposób realizacji

 

Do zadań szkoły w zakresie realizacji wychowania do życia w rodzinie należy w szczególności:

1. wspieranie wychowawczej roli rodziny; 
2. wskazanie norm życia społecznego, pomoc w interioryzacji i ich wspólne przestrzeganie;
3. pomoc we właściwym przeżywaniu okresu dojrzewania;
4. wzmacnianie procesu identyfikacji z własną płcią;
5. kształtowanie hierarchii wartości;
6. promowanie integralnej wizji seksualności człowieka; 
7. tworzenie klimatu dla koleżeństwa, przyjaźni oraz szacunku dla człowieka; 8) pomoc w poszukiwaniu odpowiedzi na podstawowe pytania egzystencjalne; 9) ukazywanie roli mediów i ich znaczenia dla człowieka i społeczeństwa.